zaterdag 16 februari 2013

Windstil, wat doe je dan?

Vandaag was er geen wind en het werd ook niet verwacht.
Een molenaar op een molen die geen wind verwacht, wat doet hij dan op de molen?
Je kan direct denken aan schoonmaak werkzaamheden of onderhoud. Maar vandaag niet.
Onze leerling Hans was vroeg op de molen en ja, dan is het een mooi moment om te oefenen, wind of geen wind.
Allereerst het weer. De molenaar moet altijd weten welk weer er aan komt, "Nou Hans, vertel eens. Wat voor we krijgen we vandaag?". Hans antwoord:"Vandaag hebben we geen weer, de wind is op, het is mistig, het wordt vandaag niets". Maar het is wel mooi weer om met een bakje koffie even te turen op het weerkaartje en hier de bijzonderheden op te zien. De isobaren liggen ver uit elkaar, er is weinig of geen wind.
Na de koffie en het theoretische weer, weer naar buiten. Een beetje mistig en geen wind. We kletsen wat over het weer en de vraag is:"Waar komt de wind vandaan?" Het wiekenkruis staat op het zuiden, er zal dus gekruid moeten worden. Maar waar naar toe? Na wat heen en weer geloop is het duidelijk, het tocht uit het westen. We gaan de kap in en het kruiwerk smeren om de kap te kunnen draaien. Nu we toch boven zijn, even een theoretische en een praktische vraag aan Hans. Een moment om wat examenstof door te nemen.
Ja, zo duurt het draai klaar maken van de molen wel erg lang. Maar we hebben alle tijd, er is toch geen wind. Terug op de stelling, na het kruien van de kap, werd de standaard vraag gesteld: "Hoeveel zeil gaan we voorleggen?" Hans kijkt mij of hij het hoort donderen (onweer wordt vandaag niet verwacht):
"4 volle zeilen natuurlijk". Ik kijk Hans met ongeloof aan en vraagt:"Verwacht je dan dat het wiekenkruis vandaag gaat draaien?". Nee, natuurlijk niet - er is immers geen wind. Maar wel een leuke oefening voor Hans, dus hop het wiek in.

Nadat alles is op gezeild is het lunchpauze. We kletsen over koetjes en kalfjes. Zelf het schaap werd genoemd, zijn nieuw onderkomen staat naast de oprit. Daarna weer naar buiten om te zien welk weer in aantocht is. Het is opgeklaard en er staat een zuchtje wind. Met een beetje geluk zal zelfs de wieken zelfstandig één rondje weten te draaien. Draaien met de hand kan ook. We zien de wieken aan de overkant, Olst, stil staan. Er is natuurlijk niets frustrerender dan de wieken aan de overkant wel te zien draaien, terwijl het bij jezelf windstil is. Je kan natuurlijk ook de natuur een beetje helpen, om de overburen te plagen. Humor moet je soms zelf maken. Einde van de middag is het weer tijd om de zeilen op te ruimen. De molen zetten we veilig weg om de aankomende tijd goed door te komen. Normaal gaan we kijken hoeveel omwentelingen het wiekenkruis heeft gedraaid. Vandaag maar niet - het kan nooit veel zijn.